بررسی مفاهیم، اصول و روش دکارت در بنیان گذاری علم جدید

Authors

غلامحسین مقدم حیدری

abstract

معمولاً دکارت را یکی از بنیان گذاران علم جدید می دانند. او با ابداع هندسة تحلیلی ماده را ممتد گرفت و با طرد تبیین غایت گرایانة ارسطویی تبیین مکانیکی را جایگزین آن کرد. دکارت با الهام از ریاضیات روشی را بنا کرد که بر طبق آن هر مسئلة علمی بر حسب اعداد و اشکال هندسی صورت بندی گردد. او معتقد بود که کلیة واقعیات جهان مادی در چهارچوبی هندسی قابل بیان است و اختلاف اشیا در چنین جهانی تنها به سبب حرکت آن هاست. در این مقاله سعی شده است برخی از مقومات نظریة دکارت همچون ممتدبودن ماده و جسم، قوانین حرکت و روش پژوهش علمی او را بررسی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی مفاهیم، اصول و روش دکارت در بنیان‌گذاری علم جدید

معمولاً دکارت را یکی از بنیان‌گذاران علم جدید می‌دانند. او با ابداع هندسة تحلیلی ماده را ممتد گرفت و با طرد تبیین غایت‌گرایانة ارسطویی تبیین مکانیکی را جایگزین آن کرد. دکارت با الهام از ریاضیات روشی را بنا کرد که بر طبق آن هر مسئلة علمی بر‌حسب اعداد و اشکال هندسی صورت‌بندی گردد. او معتقد بود که کلیة واقعیات جهان مادی در چهارچوبی هندسی قابل بیان است و اختلاف اشیا در چنین جهانی تنها به سبب حرکت آن...

full text

تحلیل مفاهیم فطری دکارت بر پایه علم حضوری

چکیده نظریه شناخت دکارت، در مواجهه با موج شک گرایی دوران خود و برای دفاع از سرمایه شناخت یقینی، بر اساس وجود مفاهیم فطری، پی ریزی شده است. در عین حال این مفاهیم، از حیث کمیت و کیفیت وجودی و نیز معیار شناسایی، دارای ابهاماتی است که باعث شده برخی، آن را فاقد انسجام بدانند. علم حضوری از ابتکارات فیلسوفان مسلمان است که از زمان فارابی تاکنون مورد توجه ایشان قرار داشته و در کتب مختلف، به...

full text

دکارت و مفاهیم فطری

مفاهیم فطری یکی از ارکان معرفت شناسی دکارت است . اما وی به این مطلب به صورت پراکنده و جسته گریخته پرداخته است، به طوری که موجب بروز برخی ابهامات شده و در نتیجه تفاسیر مختلفی از نظریه وی را در پی داشته است. در مقاله حاضر سعی بر این است با روشن ساختن ابهامات، تفسیری منسجم و سازوار و احیانا در برخی مواضع نو ارائه شود. مقاله علاوه بر مقدمه شامل 5 محور اصلی و یک نتیجه است. دکارت دو معنای مختلف برای ...

full text

فضیلت، علم و سعادت مبنای اخلاق دکارت

این مقاله دربارۀ نظام اخلاقی در منظومۀ فکری دکارت است. در مرحلۀ اول این نوشتار می‌خواهیم نشان دهیم که حتی اگر بپذیریم دکارت یک نظریۀ منسجم و نظام‌مند اخلاقی پرورش نداده و به‌طور خاص‌تر کتابی مستقل و صریح  درخصوص فلسفۀ اخلاق ننوشته است، اما دغدغه‌های اخلاقی دارد و میان انواع سبک‌های زندگی و رفتارهای مختلف تفاوت جدی می‌نهد. او در آثار گوناگون خود به اصول و مبانی‌ای اشاره می‌کند که ما می‌توانیم بر...

full text

نزول یکباره قرآن و بنیان گذاری قرائت

 بررسى بحث نزول قرآن با رویکردى قرآنى و با توجّه به تعالیم مکتب اهل بیت)ع( است. نویسنده، پس از اشاره به واژه‌هایى که در قرآن در ارتباط با انتقال و رساندن قرآن از عرش الهى به پیامبر اکرم)ص( آمده؛ واژه پرکاربرد »نزول« و مشتقات آن را در بازکاوى چگونگى نزول قرآن با اهمّیت دانسته و به بررسى آن در قرآن پرداخته است. سپس زمان نزول در قرآن و نزول قرآن در شب قدر از دیدگاه عالمان و مراحل سه‌گانه پیش از نزول...

full text

علم حضوری و جایگاه آن در اندیشه دکارت

در این نوشتار، ابتدا ضمن تعریف علم حضوری اشاره مختصری به تاریخچه آن در آثار افلاطون و ارسطو کرده و در ادامه به اهمیت این بحث در اندیشه دکارت و نیز مصادیق آن در فلسفه وی می‌پردازیم. در نهایت نشان می‌دهیم که علم حضوری در واقع از زیربنایی‌ترین مباحث فلسفه دکارت است به گونه‌ای که می‌توان ادعا کرد تمام نظام فلسفی او بر آن استوار است.    

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
فلسفه علم

Publisher: پژوهشگاه علوم انسانی ومطالعات فرهنگی

ISSN 2383-0722

volume 1

issue 1 2011

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023